Posiadanie rachunku papierów wartościowych daje jego właścicielowi prawa oraz nakłada na niego szereg obowiązków. Jednym z tych praw jest możliwość otrzymania od domu maklerskiego lub banku, który prowadzi nasz rachunek, świadectwa depozytowego. W tym artykule przeczytasz, czym jest ten dokument, jak go otrzymać oraz, jakie uprawnienia daje właścicielowi papierów wartościowych.
Czym jest świadectwo depozytowe?
Świadectwo depozytowe to rodzaj dokumentu, który jest wystawiany na żądanie posiadacza rachunku papierów wartościowych. Świadectwo wystawia podmiot prowadzący ten rachunek. Może to być zatem dom maklerski, bank lub Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych.
Definicję świadectwa depozytowego znajdziemy również w polskim prawodawstwie. W art. 9 Dz.U.2021.328 znajdziemy opis świadectwa, który jest wystawiany imiennie i oddzielnie, dla każdego rodzaju papierów wartościowych. Dodatkowo na żądanie posiadacza rachunku papierów wartościowych w treści mogą być wypisane wszystkie lub tylko część posiadanych papierów.
W treści art. 9 możemy także przeczytać, że dokument ten legitymizuje pewne uprawnienia wynikające z posiadania papierów wartościowych, które nie mogą być realizowane na podstawie zapisów z rachunku maklerskiego. Świadectwo depozytowe będzie zatem poświadczać pewne prawa, które przysługują nam z tytułu posiadania papierów wartościowych.
Co daje posiadanie świadectwa?
Wydanie świadectwa daje nam szereg uprawnień, w tym możliwość uczestnictwa w walnym zgromadzeniu spółki, której papiery posiadamy. W celu realizacji uprawnień wynikających z papierów wartościowych, które posiadamy, m.in. uczestnictwa w walnym zgromadzeniu, nie wystarczy jednak samo posiadanie dokumentu. Należy go dostarczyć, do siedzimy spółki, przynajmniej na tydzień przed planowanym zgromadzeniem lub zgodnie z informacjami podanymi przez ten podmiot.
W dużym uproszczeniu możemy więc przyjąć, ze świadectwo depozytowe potwierdza prawa posiadacza rachunku w treści wystawianego dokumentu. Prawa te odnoszą się do papierów wartościowych, które występują w formie zdematerializowanej, z wyjątkiem możliwości uczestnictwa w walnym zgromadzeniu spółki.
Papiery wartościowe a świadectwo depozytowe
Na żądanie posiadacza rachunku w treści wystawianego świadectwa może zostać wskazana część lub wszystkie papiery wartościowe zapisane na tym rachunku. Ta informacja jest o tyle istotna, ponieważ w celu wystawienia świadectwa akcje są tymczasowo blokowane na rachunku maklerskim. Blokada ta trwa od momentu jego wydania do momentu zwrotu lub utraty jego ważności. Oznacza to, że obrót tymi akcjami w okresie ważności świadectwa jest niemożliwy.
Kto wystawia świadectwo depozytowe?
Świadectwo depozytowe, jak już wskazaliśmy wcześniej, wystawia na żądanie posiadacza rachunku, podmiot prowadzący ten rachunek. Zatem jeżeli chcemy otrzymać świadectwo depozytowe, musimy zgłosić się do biura maklerskiego, banku lub Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych.
Świadectwo depozytowe może zostać wystawione oddzielnie dla każdego rodzaju papierów wartościowych. Jednak należy pamiętać, że dokument nie jest wystawiany „od ręki”. Warto wcześniej poinformować podmiot prowadzący nasz rachunek o chęci jego otrzymania z wyszczególnieniem, które akcje mają być widoczne na depozycie, na jaki okres chcemy je zablokować oraz, jaki jest tego cel.
Co zawiera świadectwo depozytowe posiadacza rachunku papierów wartościowych?
Mimo że każdy podmiot prowadzący rachunki maklerskie będzie miał własny wzór dokumentów, to na świadectwie depozytowym musi znaleźć się kilka obowiązkowych elementów. Należą do nich, m.in. nazwa firmy oraz adres, a także numer wystawianego świadectwa.
W dokumencie musi znaleźć się także informacja o rodzaju i kodzie każdego rodzaju papierów wartościowych, na które wystawiane jest świadectwo, a także nazwa firmy, siedziba oraz adres emitenta.
Na świadectwie depozytowym znajdziemy także informacje na temat wartości nominalnej papierów, dane posiadacza akcji oraz istniejące ograniczenia lub obciążenia wynikających z papierów wartościowych, które posiadamy. Na świadectwie znajdziemy także informację o terminie utraty jego ważności oraz o celu jego wystawienia.
Co powoduje utratę ważności świadectwa depozytowego?
Utrata ważności wystawianego świadectwa może zostać wskazana w 4 przypadkach:
- upłynie termin ważności widoczny na dokumencie
- papiery wartościowe zostaną przeniesione na zastawcę, w celu zaspokojenia jego potrzeb
- papiery wartościowe zostaną przeniesione na innego właściciela w trybie postępowania egzekucyjnego
- Świadectwo zostanie zniszczone lub zgubione
Ile kosztuje wystawienie świadectwa depozytowego?
Przygotowanie przez obsługę biura maklerskiego świadectwa jest usługą odpłatną. Wystawienie dokumentu oddzielnie dla każdego rodzaju akcji to koszt od 30 do 50 zł za sztukę. Przypominamy, że na żądanie posiadacza rachunku w treści wystawianego świadectwa może zostać wskazana część lub wszystkie papiery wartościowe zapisane na tym rachunku.
